بررسی ژنز دولومیت توده‌ای میزبان در منطقه معدنی احمدآباد با استفاده از شواهد ایزوتوپی، سنگشناسی و زمین‌شیمی عناصر نادر خاکی | ||
| پژوهشهای دانش زمین | ||
| مقاله 4، دوره 13، شماره 1 - شماره پیاپی 49، 1401، صفحه 52-63 اصل مقاله (1.65 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.48308/esrj.2022.101280 | ||
| نویسندگان | ||
| سارا امانی لاری* 1؛ ایرج رساء2 | ||
| 1گروه علوم پایه، دانشگاه فرهنگیان، تهران، ایران | ||
| 2گروه زمینشناسی، دانشکده علوم زمین، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران | ||
| چکیده | ||
| کانسار روی، سرب و مولیبدن احمدآباد در شمالشرق بافق، قسمتی از کمربند متالوژنی بهاباد- کوهبنان و در بلوک پشتبادام واقع شده است. توالی سنگشناسی منطقه از شیل، دولومیت و آهک تریاس، واحدهای تبخیری، آهک، شیل و ماسهسنگ ژوراسیک به همراه آبرفتهای کواترنری تشکیل گردیده است. رگهای، پراکنده، پرکننده فضای خالی و جانشینی سنگ میزبان مدلهای کانیزایی منطقه را تشکیل میدهند. مقایسه نسبت عناصر نادر خاکی سبک و سنگین (La/Yb) و دیاگرامهای نرمال شده عناصر نادر خاکی مربوط به ماده معدنی و سنگ میزبان مشابه هستند. تغییرات نسبت آهن و منیزیم در سنگ میزبان و ماده معدنی دیگر نتایج را پشتیبانی میکند. یافتههای حاصل از این مطالعه نشان میدهد که سنگ میزبان و ماده معدنی در شرایط مشابه تشکیل شدهاند. ویژگیهای میکروسکوپی و روابط بافتی مشابه با دولومیتهای گرمابی میباشد. تغییرات ایزوتوپ پایدار اکسیژن δ18O- SMOW(‰)) نیز در محدوده دیگر دولومیتهای هیدروترمال جهان قرار میگیرد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| بلوک پشتبادام؛ دولومیت هیدروترمال؛ زمین‌شیمی عناصرنادرخاکی؛ سنگشناسی؛ کانسار احمدآباد | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Investigation genesis of massive dolomitic host rock with used Isotopic, petrology and REEs geochemical signatures at Ahmadabad deposit | ||
| نویسندگان [English] | ||
| sara Amanilari1؛ Iraj Rassa2 | ||
| 1Department of Basic Sciences, Farhangian University, Tehran, Iran | ||
| 2Department of Geology, Faculty of Earth Sciences, University of Shahid Beheshti, Tehran, Iran | ||
| چکیده [English] | ||
| Introduction Ahmadabad deposit is the northernmost old mine of Kuhbanan-Bahabad belt, located 10 km NE of Bahabad and is located in the stratigraphic sequence of calcareous-dolomitic Shotori formation. The predominant form of mineralization of Pb and Zn deposits in the region is of vein type, fissure, filling and substitution. Previous studies on the Ahmadabad deposit have considered the sedimentary genesis of the mineral to be sedimentary and the dolomitization to be due to the process of burial diagenesis in a lagoon environment. Due to the fact that the dolomites of the region are the main hosts of mineralization and a large amount of minerals are located in these rocks, the present study has focused on these rocks. Materials and Methods Dolomite-Carbonate units form the main volume of rocks in the area. Necessary information for investigating the genesis of dolomites was obtained from thin-polished cross-section, stable isotopic oxygen data and ICP-MS analysis, which was performed inside and outside Iran. Results and Discussion Microscopic studies show that dolomite crystals are formed in two stages and are visible with a gradual transition border and in some cases sharp border. The bright dolomites of the first stage darken in the next stage. Delayed dolomites are rhomboids with a sharp border and their outer part is covered by iron hydroxides. It is possible that the dolomites are oxidized due to stunted growth of Calcite cement within cavities bounded by dolomite, the presence of some calcite adjacent to dolomites, thick or thin zoning of the sharp boundary between calcite and dolomite, corrosion and dissolving at the junction, the presence of small amounts of Sulfides, oxides. Also, Cu-carbonates with lateral dolomite residues may indicate delayed formation of the oxidized margin of the dolomite. These features are compatible with the characteristics of hydrothermal dolomites in other parts of the world, such as hydrothermal dolomites southwest of the Cantabrian region of Spain. Isotopic data indicate the range of changes of δ18O-SMOW oxygen isotopic composition in the dolomitic rock of Ahmadabad deposit between 23.1‰ to 28.2‰. This value is close to the values reported in other hydrothermal dolomites of the world. The average values of δ18O-PDB in Shotori dolomites of Kuhbanan range are equal to -6.47‰. This value is also in the δ18O-PDB range of other hydrothermal dolomites. Comparison of Fe/Mg ratio in host rock and mineral also shows a 35-fold decrease in this ratio in the host rock. Studies have also shown the relative high level of deposit elements in the host unit. The available data indicate that Mg is used in the mineralization of hydrothermal fluids in the process of dolomitization of carbonate units. Hydrothermal fluids during mineralization have increased compared to poor Mg and its’ Fe content. Comparison of distribution patterns between minerals and rocks in the region shows an undeniable similarity between these minerals and carbonate rocks. The relationship ( also reveals the increase and enrichment of rare earth elements in light to heavy types. The average ratio in carbonate units is 14.24. This ratio for minerals averages 14.63 and is very close to the average of total carbonates. Conclusion The findings of this study showed that the dolomites of the Shotori Formation in the study area were formed under the influence of hydrothermal solutions of metal-rich basins, which were also responsible for mineralization. Evidence from microscopic studies and stable isotopic data of δ18O-SMOW is consistent with the characteristics of hydrothermal dolomites in other parts of the world. The similarity of the normalized patterns of REEs in the host rock and mineral as well as the consistency of the variation in the ratio of Fe and Mg elements between the mineral and the host rock also confirm the result obtained. The similarity of the of the REEs of the host rock and mineral and the concordance of the ratio of Fe and Mg elements between the mineral and the host rock also confirm the result obtained. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Posht-e-Badam Block, Hydrothermal dolomite, REEs geochemistry, Petrology, Ahmadabad deposit | ||
| مراجع | ||
|
-آقانباتی، س.ع.، 1389. زمینشناسی ایران، سازمان زمینشناسی و اکتشافات معدنی، چاپ 3، 586 ص.
-امانی لاری، س.، 1395. کانیشناسی و ژنز کانسار روی، سرب و مولیبدن احمدآباد (شمال شرق بافق)، رساله دکتری، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران شمال، 260 ص.
-امانی لاری، س.، رسا، ا. و امیری، ا.، 1396. ژئوشیمی ایزوتوپهای پایدار کربن و اکسیژن در کانسار روی، سرب و مولیبدن احمدآباد (شمال غرب بهاباد)، فصلنامه علوم زمین، شماره 103، ص 73-82.
-امیری، ع.، 1386. مطالعه ویژگیهای زمینشناسی، ژئوشیمیایی و ژنز کانسارهای روی و سرب با سنگ میزبان کربناته در ناحیه راور- بافق، پایاننامه دکتری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات.
-امیری، ا.، رسا، ا.، خاکزاد، ا. و آدابی، م.ح.، 1388. دماسنجی و مدل تشکیل کانسارهای سولفیدی روی و سرب با سنگ میزبان کربناتی در ناحیه راور- بافق بر مبنای ایزوتوپهای پایدار گوگرد، فصلنامه علوم زمین، شماره 72، ص 3-10.
-جوانشیر، ع.، 1386. پایاننامه کانیشناسی، ژئوشیمی، آنالیز رخساره و ژنز کانیسازی روی-سرب (مولیبدن) در دولومیتهای سازند شتری در کانسار احمدآباد(شمال شرق بافق)، پایاننامه کارشناسی ارشد، دانشگاه تربیتمدرس، 208 ص.
-جوانشیر، ع.ر.، راستاد، ا. و ربانی، ا.ر.، 1386. رخسارههای کانهدار روی-سرب (مولیبدن) احمدآباد، شمال خاور بافق و مقایسه آن با کانسار بلایبرگ (Bleiberg) در آلپ، فصلنامه علومزمین، شماره 71، ص 69 -80.
-کریمزاده، ف. و آدابی، م.ح.، 1387. توصیف انواع دولومیت در سازند شتری (محدوده کوهبنان) براساس مطالعات سنگشناسی و زمینشیمیایی، با نگرشی بر نقش شیلهای سازند سرخشیل در تأمین یون منیزیم، فصلنامه علمی-پژوهشی علومزمین، سال 18، شماره 69 ، ص110–129.
-علیمحمدی، م.، 1394. ویژگیهای دگرسانی، کانیسازی، منبع و تحول سیال کانهدار و ارزیابی عوامل کنترل کننده با روری مس در کانسارهای مس پورفیری درآلو و سرمشک، جنوب کرمان، رساله دکتری، دانشگاه شهید بهشتی، 157 ص.
-Boni, M., Parente, G., Bechstadt, T., De Vivo, B. and Iannace, A., 2000. Hydrothermal dolomites in Sardinia (Italy): evidence for a widespread late-Variscan fluid flow event, Sedimentary Geology, v. 131, p.181-200.
-Boni, M., Gilg, H.A., Aversa, G. and Balassone, G., 2003. The Calamine of SW Sardinia (Italy): geology, mineralogy and stable isotope geochemistry of Economic Geology, v. 98, p. 731-748.
-Gasparrini, M., Bechstadt, T. and Boni, M., 2006. Massive hydrothermal dolomites in the southwestern Cantabrian Zone(Spain) and their relation to the Late Variscan evolution. Marine and Petroleum Geology, v. 23, p. 543-568.
-Gilg, H.A., Boni, M., Hochleitner, R. and Struck, U., 2008. Stable isotope geochemistry of carbonate minerals in supergene oxidation zones of Zn-Pb deposits: Ore Geology Revews, v. 33, p. 117-133.
-Hitzman, M.W., Reynolds, N.A., Sangster, D.F., Allen, C.R. and Carman, C.E., 2003. Classification, genesis, and exploration guides for nonsulfide Zinc deposits: Economic Geology, v. 98, p. 685-714.
-Land, L.S., 1985. The origin of massive dolomite. Journal of Geological Education, v. 33, p. 112-125.
-Mondillo, N., 2014. Supergen Nonsulfide Zinc-Lead Deposits: The Examples og Jaballi (Yaman) and Yanque (Peru), DOCTORAL THESIS in ECONOMIC GEOLOGY, University Digital Studi di Napoel FEDRICII, School in Earth Science, 185 p.
-Rajabi, A., Rastad, E. and Canet, C., 2013. Metallogeny of Permian-Trassic carbonate-hosted Zn-Pb and F deposits of Iran: Areview for future mineral exploration, Australian Geoscience Journal, v. 60, p. 197-216.
-Sun, S.S. and McDonough, W.F., 1989. Chemical and isotopic systematics of oceanic basalts: implications for mantle composition and processes. In: Saunders AD, Norry MJ (eds) Magmatism in ocean basins: GeolSoclond Spec Pub, v. 42, p. 313-345.
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 8,873 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 4,503 |
||